Pet's personality

Marianne Bijker (1953) is een kunstenaar die zich haar hele leven al aangetrokken voelt tot dieren. De boerderij waar ze woont herbergt een hond, katten, kippen, een pony en een ezel. In haar vrije werk laat zij zich niet alleen door dieren inspireren, maar ook door andere culturen, kunst en de natuur. 

Als geëngageerd kunstenaar voelt Marianne zich zeer verbonden met het lot van de dieren en de daarmee samenhangende milieuproblematiek. Als reactie op de gevolgen van de varkenspest, een kwalijke uitwas van de bio-industrie, maakte zij vliegende varkentjes. Zij gaf ze vleugels om ze in de gelegenheid te stellen weg te vliegen naar oorden waar ze een diervriendeljker leven kunnen leiden. Als reactie op de BSE-crisis maakte zij koeienkoppen, beplakt met scherven van Delfts blauw porselein. Op Delfts blauw staan vaak molentjes afgebeeld. De BSE-koeien worden ook wel gekke koeien genoemd, dus: molentjes op het voorhoofd. Ze maakte ook een monument voor de korenwolfjes: 'Zij steken de kopjes bij elkaar en leggen de ene na de andere bouwput stil.' Ook maakt ze al jaren sarcofaagjes van 'onbelangrijke' kleine beestjes (muis, schildpadje, slak, salamander enzovoort...) Het is haar reactie op allerlei banaliteiten die het nieuws ons elke dag weer brengt.

In haar denk- en werkwijze doet zij denken aan de Amers-

foortse vormgever en kunstenaar Frans Ottink. Hoewel zijn

werk veelal toegepaste kunst is, hebben Marianne en Frans de liefde voor het eenvoudige, het kleine gemeen. Frans ontwierp bijvoorbeeld vaasjes voor kleine veldbloemen (madelielje, paardenbloem, pinksterbloem). Ook zijn werk kenmerkt zich door milde humor.

Mafkees en Tuttemie

IIn 1998 kreeg Marianne Bijker de opdracht om keramische

beelden te maken voor een nieuw te openen pand van een

dierenkliniek in Doorn. Hiervoor had zij verschillende idee-

en. De opdracht was voor de erker in de wachtkamer, waar-

door ze uitkwam op twee wachtende dieren. De dierenarts

ging zich specialiseren in gezelschapsdieren en aangezien

katten en honden de grootste doelgroep zijn voor deze kli-

niek, koos zij uiteindelijk voor een kat en een hond. De hond

relaxed, een sullige uitstraling: 'Moeten we wachten, dan

wachten we toch.' Dikke poten, puppyachtig, bek op halfze-

ven, vragende, geduldige oogopslag; kijkend langs de rij stoe-

len; staartje en poot over de rand van de sokkel hangend. Hij

heet Kees Maf kees en is het symbool voor onvoorwaardelijke

trouw. De kat daarentegen hautain nuffig, balend: 'Ik moet

hier weg.' Zit dus bijna niet, kijkt naar de deur en de staart

zwiept omhoog. Zij heet Tuttemie en is gekleurd met een blau-

we engobe want: van adel.

Bij de bezoekers van de wachtkamer roepen de beelden vaak

een glimlach op. Ook de baasjes zitten te wachten en de humor van de beelden stimuleert vaak dat de spanning wat breekt.

Marianne Bijker

Naast haar werk als vrij kunstenaar heeft           Marianne ook lesgegeven. Zij volgde de Academie voor Beeldende Vorming in Amersfoort en haalde daar haar lesbevoegdheid. Van 1977 tot 1989 gaf zij les aan een middelbare school en van 1982 tot 1998 was zij werkzaam op de Werkschuit, een centrum voor kunsteducatie. Op haar boerderij in Wijk bij Duurstede ontvangt zij nog steeds iedere week op dinsdag een groep vriendinnen die bij haar en met haar in        haar atelier werken.

Werk te zien

Bij Kunstenaarscentrum Bergen is werk van Marianne Bijker in stock, waaronder -tijdens de Bergense Kunstl Odaagse van 19 tot en met 28 oktober - enkele grote schalen: Plein 7 in Bergen NH. Ook bij galerie Bellezza is werk in stock: Molenstraat 5 in Den Haag.

Tot en met 7 oktober is een tentoonstelling van haar werk bij galerie Gelderland, Kerkstraat 4, Arnhem, www.galeriegelderland.nl. Open: donderdag tot en met zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur; elke eerste zondag van de maand van 13.00 tot 17.00 uur.

Op 1 en 2 december houdt Marianne van 12.00 tot 17.00 uur Open Atelier: Landscheidingsweg 17 in Wijk bij Duurstede, (0343) 41 3127.

Bekijk haar werk en agenda ook op www.mariannebijker.tk. Na de tentoonstelling in Arnhem kunt u ook altijd een afspraak maken voor een bezoek aan         huis.

Foto's:

pagina boven: Bubbles en Twinkle

pagina onder: Tuttemie (linksboven), 

Paura (rechtsboven) en Kees (linksonder). Helemaal rechts: Hélène

Een vertederende glimlach

De twee beelden voor de wachtkamer van de dierenkliniek zijn cartoonesk in hun uitvoering, in tegenstelling tot de portretten die Marianne Bijker daarna maakte van met name honden. De wachtkamer van de kliniek is een prima reclame gebleken. Veel van de mensen die daar komen hebben Marianne een opdracht gegeven om een portret van hun lievelingsdier te maken. Soms gaat dat met behulp van alleen foto's, maar het gebeurt ook regelmatig dat de dieren komen 'poseren'. Dit houdt in dat ze een aantal dagdelen bij haar in het atelier rondlopen, waardoor Marianne ze leert kennen, ze kan aanraken en hun humor leert kennen. 

Humor is namelijk een belangrijk element in haar werk. Door het uitvergroten van karakteristieken van een dier tovert ze een vertederde glimlach op het gezicht van de kijker. Welke hondenbezitter herkent niet de blik van Paura, een portret van een angstige hond. Door de poten net iets strammer te maken en door de juist getroffen positie van de kop kan dit alleen maar herkenning oproepen. Of de arrogantie van Helene, de hazewindhond: door de pose en de iets uitvergrote magerte wordt het bijna een abstractie van een hond. De snelheid wordt gesuggereerd door de wapperende oren. En dan de geduldige houding van de goedzak Bubbles, zo kenmerkend voor de labrador.

'Op een expositie valt een teckel een van mijn beelden aan. Zijn baas maakt excuses, maar ik bedank hem voor het compliment dat zijn hond net maakte!'

Groot dierenliefhebber

Haar hondenportretten zijn opgebouwd uit platen klei van ongeveer één centimeter dik. Op maat gescheurd en met slib samengevoegd, tussen de handen gevouwen en gevormd. Vervolgens wordt het dier opgebouwd en door middel van uitduwen en modelleren krijgt het zijn spieren en botten, kortom zijn uiteindelijke vorm. Door deze manier van werken ontstaat eveneens de 'huid' van het dier. De kleuring is met engobes. Door middel van inwassen en schilderen ontstaat een levendige huid. Voor de ogen maakte ze vele glazuurstudies. Uit alles blijkt dat Marianne Bijker niet alleen een goede kijker is die trefzeker de relevante karakteristieken weet te raken, maar ook een groot dierenliethebber. De liefde die zij voelt voor dieren vertaalt zich in haar werk.

Gertjan van der Stelt

                                                         KLEI september 2007 19